64. Hükümet Programı; Çalışma Hayatı, Sosyal Güvenlik ve İstihdama Yönelik Eylem Planı

ÇALIŞMA HAYATI

1. Kıdem tazminatı sisteminde yaşanan sorunların çözümü amacıyla sosyal taraflarla diyalog içinde gerekli düzenlemeler yapılacak. (21 Aralık 2015-21 Mart 2016)
2. İş gücü piyasalarına esneklik sağlayan çalışma biçimleri iş ve sosyal güvenlik mevzuatına eklenecek. (21 Aralık 2015-21 Mart 2016)
3. Önümüzdeki yıl için asgari ücretin 1.300 TL’ye yükseltilmesi yönünde Asgari Ücret Tespit Komisyonu’na teklifte bulunulacak. Yapılan işin tehlike sınıfına göre, asgari ücrette farklılaştırma sağlanacak. (21 Aralık 2015-21 Mart 2016)
4. Özel sektör işletmelerinde eğitim birimleri kurulması teşvik edilecek. Özel sektör, meslek kuruluşları ile işçi ve işveren kuruluşlarının meslek eğitimi vermeleri özendirilecek. (21 Aralık 2015-21 Aralık 2016)
5. Yabancıların çalışma izinleri ile ilgili süreçleri basitleşecek. Nitelikli insan gücü için çalışma izni süreçlerini hızlandıracak özel bir Turkuaz Kart Sistemi için hazırlıklar tamamlanacak, nitelikli yabancı uyruklu çalışanların ve ailelerinin ikâmet iznine ve çalışmalarına ilişkin süreçleri kolaylaştıracak düzenlemeler yapılacaktır. Eğitim, tecrübe, ücret, dilbilgisi gibi unsurlar dikkate alınarak bir puanlama sistemi çerçevesinde nitelikli insan gücü için özel bir çalışma izni süreci tasarlanacak. Bu çerçevede belirli kriterleri sağlayan kişiler için deneme süresi sonrasında, uzun süreli ikamet iznini öngören Turkuaz Kart verilecektir. (21 Aralık 2015-21 Haziran 2016)
6. İş mahkemelerinin yapısı ve işleyişi gözden geçirilecek. İş mahkemelerinin iş yükü azaltılacak, dava süreleri kısaltılacak ve iş uyuşmazlıklarında arabuluculuğun zorunlu hale getirilmesi sağlanacak. (21 Aralık 2015-21 Haziran 2016)
7. Alacağa ilişkin iş uyuşmazlıklarının mahkeme önüne gelmeden çözümlenmesi kapsamında iş uyuşmazlıkları hakem heyetleri kurulması, iş uyuşmazlıklarında arabuluculuk müessesesinin teşvik edilmesi ve 4857 sayılı İş Kanununun 91 inci maddesinde belirtilen işçi alacaklarına ilişkin uyuşmazlık çözme kapasitesinin artırılması sağlanarak iş mahkemelerinin iş yoğunluğu azaltılacak. (21 Aralık 2015-21 Aralık 2016)

SOSYAL GÜVENLİK

1. Tüm işçi ve bağkur emeklilerine önümüzdeki dönemde yıllık ilave 1.200 TL verilecek. (21 Aralık 2015-21 Mart 2016)
2. Yüzde 15’ten yüzde 10’a indirilen Bağkurluların emekli aylıklarından kesilen Sosyal Güvenlik Destek Primi Kesintisi tamamen kaldırılacak. (21 Aralık 2015-21 Mart 2016)
3. 51 ilde uygulanmakta olan yüzde 6 oranındaki İşveren Sigorta Primi indiriminde esas alınan 10 işçi çalıştırma zorunluluğu kaldırılacak. (21 Aralık 2015-21 Mart 2016)
4. 65 yaş aylığı alan yaşlılar kimin yanında yaşarsa yaşasın kesinti olmadan maaşını alması sağlanacak. (21 Aralık 2015-21 Mart 2016)
5. Genel Sağlık Sigortası kapsamında yapılan gelir testi sistemi ve buna bağlı Genel Sağlık Sigortası Primi ödemeleri gözden geçirilerek, sistemin etkinliği ve verimliliği artırılacak. (21 Aralık 2015-21 Aralık 2016)
6. Lise veya üniversite mezunu gençlerin genel sağlık sigortası giderlerinin iki yıl süreyle gelir testi yapılmaksızın ve prim alınmaksızın Devlet tarafından karşılanması sağlanacak. (21 Aralık 2015-21 Mart 2016)
7. Sosyal destek alan vatandaşların istihdam edilmeleri halinde işveren sigorta primi desteklenecek. (21 Aralık 2015-21 Mart 2016)
8.  Sosyal güvenlik sözleşmelerine göre sağlık yardım hakkı elde etmiş sigortalıların ve bakmakla yükümlü oldukları kişilerin sağlık aktivasyon ve provizyon sistemine dâhil edilmesi sağlanacak.
9.  Kayıt dışı istihdam ve kayıt dışı ücretle mücadele ederek, kayıtlı çalışan sayısını artıracak ve prim tabanını genişletilecek. Prim yapılandırmaları ekonomik kriz ve doğal afet gibi istisnai haller dışında uygulanmayacak.
10.  Tamamlayıcı emeklilik tasarrufları desteklenecek. Bireysel emeklilik sisteminde “otomatik katılım sistemi” pilot çalışma sonuçları esas alınarak yaygınlaştırılacak. (21 Aralık 2015-21 Haziran 2016)
11. Prime esas kazanca karine teşkil edecek ücret düzeyleri belirlenecek ve rehberlik ve denetim süreçleri başlatılacak. Her ay verilen Aylık Prim ve Hizmet Belgesinde sigortalının mesleği ile meslek kodunun bildirimi yasal zorunluluk haline getirilecek.  Öngörülen meslek grupları için kamu kurumlarınca ödenen ücretler de dikkate alınarak, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ile sosyal tarafların görüşleri ve TÜİK tarafından yapılan kazanç istatistiklerinden yararlanarak Sigorta Primine Esas Karine Ücret tespit edilerek gerekli bilgilendirme ve denetim işlemleri yapılacak.  (21 Aralık 2015-21 Haziran 2016)
12. Mükellefler tarafından vergi dairelerine verilen beyannameler ile Sosyal Güvenlik Kurumuna verilen bildirgeler tek bir platform üzerinden birleştirilecek. (21 Aralık 2015-21 Haziran 2016)

İSTİHDAM

1. İŞKUR tarafından düzenlenen aktif işgücü programlarının etkinliği artırılacak. Aktif İşgücü Programlarına ilişkin bir izleme ve değerlendirme sistemi kurulacak. (21 Aralık 2015-21 Haziran 2016)
2. İstihdam teşvikleri basit ve daha anlaşılır hale getirilecek. Bu kapsamda yapılacak analizler dikkate alınarak, bazı teşvik uygulamalarını gözden geçirilecek.
3. İlk kez iş bulan her gençlerin maaşının bir yıl boyunca devlet tarafından karşılanması sağlanacak. (21 Aralık 2015-21 Mart 2016) Bu dönemde gençlerin iş başında eğitimi de temin edilerek beceri kazandırılacak, böylelikle işverenin de personel maliyeti düşürülecek.
4. Özel istihdam bürolarının faaliyetlerinin geçici iş ilişkisini de içerecek şekilde genişletilmesi amacıyla mevzuat düzenlemeleri tamamlanacak. (21 Aralık 2015-21 Mart 2016)
5. Yurtdışında yaşayan nitelikli insan gücünün ülkemize kazandırılması teşvik edilecek. (21 Aralık 2015-21 Haziran 2016)

AİLE VE KADINLARA YÖNELİK ÖZEL DÜZENLEMELER

Çalışanların doğuma bağlı izin ve haklarını güçlendirmek üzere İş Kanunu’nda gerekli değişiklikler yapılacak. (21 Aralık 2015-21 Mart 2016)

• Evlat edinilmesi halinde ücretli ve ücretsiz doğum izinlerinden yararlanılması sağlanacak.
• Doğum sonrasında annenin vefatı halinde kalan izinlerden babanın yararlandırılması sağlanacak.
• Prematüre doğumlarda annelik izin hakları genişletilecek.
• Ebeveynlere birinci çocuk için iki ay, ikinci çocuk için dört ay, üçüncü çocuk için altı ay yarı zamanlı tam ücretli çalışma hakkı getirilecektir. İşçilerin ücretleri işsizlik fonundan karşılanacak. (21 Aralık 2015-21 Mart 2016)
• Çocuk sahibi olan çalışanların doğum izninden sonra çocuğun ilkokula başlama yaşına kadar kısmi süreli çalışma hakkı getirilmesine yönelik bir mevzuat düzenlemesi yapılacak.
• Özel istihdam bürolarına bu çerçevede ortaya çıkacak işgücü kaybını önlemek amacıyla geçici iş ilişkisi kurma yetkisi verilecek.
• İŞKUR’un meslek kurslarına katılım sağlamaları şartıyla kadınların çocuklarını bırakabilecekleri oyun odaları yaygınlaştırılacak.

Kadın istihdamının artırılmasına yönelik yeni çalışma modelleri oluşturulacak. Mevsimlik tarım işçisi kadınlar ile ev eksenli çalışan kadınların sosyal güvenceden daha kolay faydalanmaları sağlanacak. (21 Aralık 2015-21 Mart 2016)

Kadın istihdamına yönelik istihdam teşviklerinin devamı sağlanacak.