Asgari Ücret Teşvikinin Uygulama Detayları ve Aktif İşgücü Hizmetleri Yönetmeliğinde Yapılan Değişiklikler

ASGARİ ÜCRET TEŞVİKİNİN UYGULANMASINDA GENELGEDE YERALAN DÜZENLEMELER

    A.    01.01.2016 Tarihinden Önce Açılan İşyerleri

1. İlgili ayda teşvikten yararlanabilecek gün sayısı belirlenirken; 2015 yılının aynı ayında yasal süresinde veya yasal süresi dışında verilen veya re’sen düzenlenen(29.02.2016 tarihinden sonra verilen bildirgeler dikkate alınmayacaktır)  asıl, ek belgelerin toplamından iptal nitelikteki belgelerdeki gün sayısı düşülerek toplam prim ödeme gün sayısı hesaplanacaktır. (uzun vadeli sigorta kollarını içeren belge türleri)
2. 2015’in aynı ayında bildirimde bulunulmamış olması halinde bu ayı takip eden ilk ayın aylık prim ve hizmet belgesindeki bildirimler esas alınacaktır. Takip eden ay/aylarda da bildirim yapılmamış olması halinde bu dönemler için ilk defa 2016 yılında tescil edilmiş işyeri gibi işlem yapılacaktır.
3. Hesaplamada günlük prime esas kazanç tutarı 85 TL ve altında olan sigortalıların toplam prim ödeme gün sayıları esas alınacaktır.
4. İşsizlik sigortası primleri bu teşvik kapsamında karşılanmayacaktır.
5. Uzun vadeli sigorta kollarına tabi sigortalılar için verilen 1,4,5,6,13,14, 20,24,28,29,30,31,32,33,34,35,36 ve 37 nolu belge türlerinden dolayı teşvikten yararlanılabilecek. Dolayısıyla uzun vadeli sigorta kollarına tabi tutulmayan sigortalılar bakımından söz konusu uygulamadan yararlanılması mümkün bulunmamaktadır.
6. Bu sebeple SGDP’li çalışanlar da teşvikten yararlanma konusunda değerlendirilmeye alınmayacaktır.
7. Teşvikle sağlanacak indirim tutarı belge türü ve kanun türü bazında verilecek aylık prim ve hizmet belgesindeki prim ödeme gün sayısının 3,33 TL rakamı ile çarpımı suretiyle bulunacak olup; ilgili cari aya ilişkin bulunan teşvik tutarı; bir sonraki ay verilen aylık prim ve hizmet belgesindeki tahakkuktan bulunacak olan tutardan düşülecektir.
8. Örneğin, Ocak 2016 dönemi için yararlanılacak teşvik tutarı, Şubat 2016 dönemi borcunun ödeneceği Mart ayında mahsup edilecektir.
9. Cari dönemde bildirilen gün sayısı 2015 yılının ilgili ayında esas alınacak gün sayısından fazla olması halinde teşvikten yararlanılacak gün sayısı 2015 yılında esas alınacak gün sayısını geçemeyecektir. Aynı şekilde, cari dönemde bildirilen gün sayısı 2015 yılının esas alınacak döneminde bildirilen gün sayısından az olması halinde cari dönemde bildirilen gün sayısı kadar teşvikten yararlanılacaktır.
10. Teşvikten yararlanılacak ilgili ayda yasal süresi içinde Kuruma verilmiş olan aylık prim ve hizmet belgesi için iptal nitelikte belge verilmesi halinde, teşvikten yararlanılan tutar ve prim ödeme gün sayısı iptal olunarak, teşvikten yararlanılacak tutar yeniden hesaplanacaktır.
11. 2015 yılından önce tescil edilen ancak, 2015 sigortalı çalıştırmamış olan işyerleri hakkında 01.01.2016 tarihi ve sonrasında tescil edilen işyerleri için öngörülen hükümler uygulanacaktır.
12. Ücretleri asgari ücretin iki katından az olamayacağı hükme bağlanan “Linyit” ve “Taşkömürü” çıkarılan işyerlerinde yer altında çalışan sigortalıları için baz alınacak ücret 170 TL olarak uygulanacak. Bu sigortalıların toplam prim ödeme gün sayıları ile bu sayıya  %50 ilave edilmek suretiyle bulunan prim ödeme gün sayısının toplamını geçmemek üzere cari ayda bildirilen toplam prim ödeme gün sayısı esas alınacaktır.
13. Teşvikten yararlanılması için işverenlerin 2016 yılına ait aylık prim ve hizmet belgelerini yasal süresi içerisinde vermesi gerekmektedir. Yasal süresi dışında verilen ve gün sayısını arttıracak belgelerdeki gün sayıları teşvikten yararlanılacak gün hesaplamasında dikkate alınmayacaktır.
14. Ancak sigortalıların prim gün sayılarını azaltan nitelikte (teşvikten yararlanılacak gün sayısını azaltan) nitelikte APHB (asıl/ek/iptal) verilmesi durumunda bu belgeler dikkate alınarak teşvik tutarı yeniden hesaplanacaktır.
15. 2016 yılı öncesi tescil edilmiş olan işyerleri için uygulanacak olan asgari ücret desteğinde işverenlerin Kuruma vadesi geçmiş borcu olsa dahi destekten yararlanılabileceklerdir.
16. 2016 yılı için prime esas kazanç tutarının eksik bildirildiği veya hiç bildirilmediği tespit edilmesi halinde, Ocak-Aralık 2016 döneminin tamamında teşvikten yararlanılamayacaktır.

    B.    01.01.2016 Tarihinden Sonra Açılan İşyerleri

1. Bu işyerleri için bildirilen tüm sigortalıların prim ödeme gün sayıları esas alınarak, günlük 85 TL ve altında prime esas kazanç bildirmiş olma şartı aranmadan (linyit ve taşkömürü çıkarılan yer altı maden işyerleri için 170 TL) prime esas kazanç alt sınırı ve üst sınırları arasında bildirilen tüm sigortalıların prim ödeme gün sayıları hesaplamada esas alınacaktır.
2. Uzun vadeli sigorta kollarına tabi sigortalılar için verilen 1,4,5,6,13,14, 20,24,28,29,30,31,32,33,34,35,36 ve 37  nolu belge türlerinden dolayı teşvikten yararlanılabilecek.
3. İşyerlerinin teşvikten yararlanılabilmesi için aylık prim ve hizmet belgelerini yasal süresi içerisinde Kuruma vermesi gerekmektedir. Yasal süresi dışında verilen ve gün sayısını arttıracak belgelerdeki gün sayıları teşvikten yararlanılacak gün hesaplamasında dikkate alınmayacaktır.
4. Ancak sigortalıların prim gün sayılarını azaltan nitelikte (teşvikten yararlanılacak gün sayısını azaltan) nitelikte APHB (asıl/ek/iptal) verilmesi durumunda bu belgeler dikkate alınarak teşvik tutarı yeniden hesaplanacaktır.
5. Teşvikle sağlanacak indirim tutarı belge türü ve kanun türü bazında verilecek aylık prim ve hizmet belgesindeki prim ödeme gün sayısının 3,33 TL rakamı ile çarpımı suretiyle bulunacak olup; ilgili cari aya ilişkin bulunan teşvik tutarı; bir sonraki ay verilen aylık prim ve hizmet belgesindeki tahakkuktan bulunacak olan tutardan düşülecektir.
6. Tahakkuk edecek olan sigorta primlerinin teşvik tutarları dışındaki kısmının yasal süresi içinde ödenmesi gerekmektedir. 
7. İşverenlerin vadesi geçmiş borcunun bulunması durumunda ise borç ödenmediği sürece borçların tamamının tahsil edildiği aya kadar geçen süreye ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerindeki sigortalılar nedeniyle destekten yararlanılamayacaktır.
8. Denetim ve kontrolle görevli memurlarca yapılan incelemelerde çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmeyen, prime esas kazanç/prim ödeme gün sayısını eksik bildiren veya bildirdiği sigortalıları fiilen çalıştırmayan(sahte sigortalılık) işverenlerin, bu teşvikten yararlanması mümkün değildir. Bu sürede teşvikten yararlanıldıysa tutarlar gecikme cezası/zammı ile birlikte tahsil edilecektir.

    C.    Ortak Hükümler

1. Asgari ücret teşvikinden yararlanmak için işverenlerin başvuru şartı aranmayacak, işlemler Kurum tarafından yapılarak, belirlenen şartları taşıyan işverenler teşvikten yararlanacaklardır.
2. Kanun türü seçilerek (6111, 4857, 5510, 6322, 5921 vd.) gönderilen belgeler için de bu Kanun teşvikinden yararlanılabilecektir.
3. Sigorta primlerinin işveren ve sigortalı hisselerinin tamamının devlet tarafından karşılandığı durumlarda teşvikten yararlanılamayacaktır.
4. İşverenin ödeyeceği sigorta prim tutarının hazinece karşılanacak tutardan az olduğu durumlarda ise sadece işverenin ödeyeceği tutar kadar yararlanılacaktır.
5. 26322 sayılı Kanun numarası ile bildirim yapılan ve destek kapsamına giren sigortalılarla ilgili olarak işverenin teşvikten yararlanılacak gün sayısı/tutarlar belirlenirken, 26322 sayılı Kanun numarası ile bildirilenler kendi içerisinde, diğer Kanun numaraları veya Kanun numarası seçilmeksizin bildirilenler de kendi içerisinde değerlendirilecektir(teşvik kapsamındaki toplam gün sayısı – 26322 Kanun türünden bildirilen gün sayısı)
6. Alt işverenlerin teşvikten yararlanabilmesi için, 01.01.2016-31.12.2016 tarihleri arasında faaliyetlerine devam ediyor veya başlayacak olması gerekmektedir. Alt işverenlerin alt işverenlik tescillerinin 01.01.2016 tarihinden önce veya sonra yapılmış olduğuna göre teşvikten yararlanacaklardır.
7. Asıl işveren ve her bir alt işverene ilişkin teşvik hükümleri ayrı ayrı uygulanacaktır.
8. Asgari ücret desteğinden yararlanmak amacıyla, mevcut bir işyerinin kapatılarak değişik bir ad veya unvan ya da iş birimi olarak faaliyete geçirildiğinin anlaşılması halinde, bu nitelikteki işyeri işverenleri sigorta primi işveren hissesi desteğinden yararlandırılmayacaktır, yararlanılmış olması halinde yararlandırılan tutarlar gecikmesi ile birlikte tahsil olunacaktır.
9. Gerek 2015 ve gerekse 2016 yılındaki bildirimleri değiştirecek veya iptaline sebep olacak mahiyette mahkeme kararı, denetim raporu, idarelerden alınacak bilgi ve belge vb. gibi durumlarda bu belgelere istinaden yersiz yararlanıldığı anlaşılan destekler geri alınacaktır.

    D.   Örnek Hesaplama

01.01.2016 tarihinden önce açılan işyerleri için;

2015 / Ocak ayında bildirilen sigortalılar

2016/Ocak ayında bildirilen sigortalılar

Verilen örnekte işyerinden 2015 Ocak ayında teşvik kapsamında bildirilen 90 prim gün olduğu, 2016 Ocak ayında ise teşvik kapsamında 150 prim günü bildirildiği görülmektedir. Dolayısıyla işveren Ocak 2016 döneminde 90 prim günü üzerinden teşvikten yararlanacak olup; teşvik tutarı 90x3,33 = 299,7 TL olacaktır. Bu teşvik tutarı ise Şubat 2016 dönemi için verilecek olan APHB’de tahakkuk edecek prim borçlarından mahsup edilecektir.

01.01.2016 ve sonrasında açılan işyerleri için;

2016/Ocak ayında bildirilen sigortalılar

2016/Ocak ayı için baz alınacak günlük prime esas kazanç tutarı olmadığından,  uzun vadeli sigorta kollarına tabi sigortalılara ilişkin yapılan bildirimlerden dolayı işverenin yararlanabileceği toplam gün sayısı 150’dir. Ocak 2016 dönemi için teşvik tutarı ise 150x3,33 = 499,5 TL’dir.

AKTİF İŞGÜCÜ HİZMETLERİ YÖNETMELİĞİNDE YAPILAN DÜZENLEMELER SONRASI İŞBAŞI EĞİTİM PROGRAMLARI VE MESLEKİ EĞİTİM KURSLARININ UYGULAMASINDAKİ DEĞİŞİKLİKLER

A. Mesleki Eğitim Kurslarının Uygulamasındaki Değişiklikler

1. Mesleki eğitim kurslarına başvuru sırasında işverene ait son 1 yıllık sigortalı hizmet listesi istenecektir.
2. Mevcut çalışanların mesleki sertifika sahibi yapılması amacıyla işverenler mesleki eğitim kursu düzenleyebilecekler. Bu kurslarda eğitici gideri ve genel müdürlükçe uygun bulunacak eğitim giderleri ödenebilecektir. Kursa katılan çalışanların 5510 sayılı Kanunun 5/1-e bendi kapsamında sigorta primleri (gss + kısa vadeli sig.) Kurumca karşılanacak.
3. Mesleki eğitim kurslarının süresinin belirlenmesinde MEB’in belirlediği süreler dışında eğitim programını onaylayan üniversitenin belirlediği sürelerde dikkate alınacaktır.
4. Sadece ikinci öğretim öğrencileri kursiyer olarak başvuru yapabiliyorken, değişiklikle tüm yükseköğretim öğrencilerinin kursiyer olabilmesi sağlanmıştır.
5. Çalışanlara yönelik mesleki eğitim kurslarında, bir sınıftaki kursiyer sayısı il müdürlüğü ve işveren tarafından imzalanacak protokolle belirlenecektir.
6. Mesleki eğitim kurslarına katılanlara, kurs sonunda alacakları ücretin alt ve üst sınırlarını belirten taahhütnamedeki ücretler arasındaki farkın %30’dan fazla olamayacağı hükmü kaldırılmıştır.
7. Kursiyerlere mazeret izinleri işveren onayı ile eğiticiler tarafından verilecektir.
8. Mesleki eğitim kursu istihdam yükümlülüğü kapsamında işe giriş bildirgelerinin işe girişi takip eden en geç beşinci gün Kuruma verilmesi otuzuncu gün olarak değiştirilmiştir.
9. Yarı zamanlı, periyodik çalışma, yevmiyeli eleman, ekstra eleman gibi çalışmalarda istihdam yükümlülüğü yerine getirilmiş sayılmaz hükmü yürürlükten kaldırılmıştır.
10. Mesleki eğitim kurslarında da işbaşı eğitim programlarında olduğu gibi istihdam yükümlülüğü meslek kodlarından takip edilecektir. 

B. İşbaşı Eğitim Programlarının Uygulanmasındaki Değişiklikler

1. İşbaşı eğitim programları, 4857 Sayılı İş Kanunu kapsamında en az 2 çalışanı sigortalı olan işyerlerinde düzenlenebilmesi şartındaki İş Kanununa tabi hükmü değiştirilerek ilgili mevzuatı gereği 2 çalışanı olma hükmü getirilmiştir.
2. Katılımcı kontenjanı %30’ a çıkarılmıştır. Şöyle ki; katılımcıların en az %50’sinin program sonunda istihdamının taahhüt edilmesi durumunda, fiili çalışan sigortalı sayısının en fazla %30’una kadar katılımcı talep edilebilir.
3. Programın bitiş tarihi ile bu tarihe ait çalışan sayısının tespit edildiği tarih arasındaki işe girişler de söz konusu farkın(programın bittiği tarihteki fiili çalışan sayısının  başladığı tarihteki fiili çalışan sayısından düşük olması) tamamlanması kapsamında kabul edilir.
4. İl Müdürlüğü sadece program sonunda değil, program süresince de programın başlama tarihindeki fiili çalışan sayısının altına düşülüp düşülmediğini kontrol edebilecektir.
5. Yarı zamanlı, periyodik çalışma, yevmiyeli eleman, ekstra eleman gibi çalışmalarda istihdam yükümlülüğü yerine getirilmiş sayılmaz hükmü yürürlükten kaldırılmıştır.
6. Katılımcıların 24 ay içerisinde en fazla 160 fiili gün programlara katılabilmesi en fazla 320 gün olarak değiştirilmiştir.
7. Programa devam etmelerine engel durumları bulunmayan tüm öğrenciler programa katılabilecektir.
8. İşbaşı eğitim programlarının süresi en fazla 160 fiili günden 320 fiili güne çıkarılmıştır.
9. Katılımcıların programa devam günleri dikkate alınarak hafta tatili günleri içinde ödeme yapılabileceği hükmü getirilmiştir.
10. İhtiyaç duyulması halinde katılımcı zaruri giderinin miktarında katılımcı veya sektörler bazında ayrıca değişiklik yapılabilecektir.
11. Program sonunda katılımcılara katılım sertifikası yerine işveren ve il müdürlüğünce imzalı İşbaşı Eğitim Programı Sertifikası verilecektir.